اسلام؛ صوفیگرایی یاتقدس وتخصص؟؟
مسلمان کامل کسی است که تقدس اش را در راه تخصص و تخصص اش را در راه تقدس اش به کار میگیرد. و اینگونه به پیروزی دنیا و رستگاری آخرت میرسد. واین یکی از ویژه گی های مسلمان کاملی است که در پی آنیم – همانا تخصصی که آمیخته با تقدس باشد به فساد نمی گراید و تقدسی که بدون تخصص باشد هیچ درد اجتماع و جامعه اسلامی را مداوا نمی کند.
آنچه که امروز مشاهده می گردد، انسان های را میابیم که کٌنج خرابه ای افتاده اند و بیزاری دنیا و وصال حق را میجویند و رابطه بنده و خداوندی را منحصر در ذکر و نیایش او میپندارد. وهیج کاری با اجتماع و جامعه اسلامی ندارند زیرا آنها خدا را برگذیده اند و میپندارند که عبادت خدا و خدمت به خلق دو موضوع جدا گانه است که هرگز باهم جمع نمیشوند.
حال آنکه انسان جزی از اجتماع است، مکلفیت دارد تا در مبارزه با انحرافات، تجاوز ها و کجروی ها بیستد و جامعه را بسوی سعادت رهبری کند و عدالت را تامین نماید و امر به معروف و نهی از منکر نماید.
چنانچه که خداوند تعالی میفرمایند:
(وَالْعَصْرِ (١)إِنَّ الإنْسَانَ لَفِي خُسْرٍ (٢)إِلا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ) (٣)
"سوگند بـه زمان (که سرمایۀ زندگی انسان، و فرصت تلاش او برای نیل به سعادت دو جهان است!). انسانها همه زیانمندند، مگر کسانی که ایمان می‌آورند، و کارهای شایسته و بایسته می‌کنند، و همدیگر را به تمسّک به حقّ (در عقیده و قول و عمل) سفارش می‌کنند، و یکدیگر را به شکیبائی (در تحمّل سختیها و دشواریها و دردها و رنجهائی) توصیه می‌نمایند (که موجب رضای خدا می‌گردد)."
در واقع خداوند متعال در این سوره متبرکه سه ویژه گی مسلمان واقعی را بیان میدارد: ویژه گی اول ایمان راستین انسان به خداوند متعال است، ایمانی که با علم و دانش توهم باشد و عقلمندانه به خداوند متعال باور داشته باشد.
ویژه گی دوم تذکیه نفس و انجام اعمال صالحه و نیکوی است که در سراسر زندگی انسان بایستی جریان پیدا کند و آن مسلمان چون تشنه ای در پی انجام اعمال نیکو و صالحی باشد که اسباب خوشنودی خداوند را فراهم میسازد.
ویژه گی سوم، امر به معروف و نهی از منکر و حس انقلاب جویانه و غیرت و احساس اصلاح طلبانه ای انسان مسلمان است. این از ویژه گی های فرد مسلمان است که غرورش وی را اجازه ندهد تا در مقابل زشتی و پلیدی ها و انحرفات همنوعان خویش سکوت اختیار نموده و گوشه نشینی را برگزیند.
و نیز حس اصلاح طلبانه و انقلاب جویانه جز مکلفیت های دینی و مشخصه یک مسلمان کامل است. که هر گز در گوشه نشینی و مغاره نشینی بدست نمیاید و نه هم میتوان آنرا بدون تخصص و تجارب و کوشش زیاد بدست آورد.
چه نیکو فرموده اند" هرگاه با انحرافی برخوردی و ایمانت ترا به مبارزه با آن وا نداشت بدان که این نشانه ضعف ایمان است"
آری! مسلمان هرگز نسبت به آنچه اطرافش میگذرد بیخیال نیست." توکل بر خدا میکند و لیک از عقل و حکمتی که خداوند نصیبش نموده نیز استفاده میجوید، اصلاح طلب و آزادی خواه است و لیک در این راه عاقلانه و مدبرانه گام بر میدارد. هرگز احساساتی برخورد نمی کند، زود قضاوت نمی کند، و در راه خود ثابت قدم و پایدار است. و همواره از خداوند خواستار صبر و شیکیبایی و مدد است. و اینگونه است که به ممقصدشان میرسند، بدون آنگه آسیبی ببینندو یا به بیراهه ای بروند.
امر به معروف و نهی از منکر در فرهنگ اسلامی، مانند جریان خون در رگ های یک پیکر است و سهل انگاری در این باره، بی رنگ شدن دین و مرگ تدریجی امت اسلامی را در پی خواهد داشت. از اینجاست که اسلام در این مورد توجه خاص خویش را مبذول داشته است از نظر اسلام مسلمانان مسول یکدیگر و مسول دین شان دانسته شده است.
خداوند در قرآن کریم، بهترین ویژگی امت اسلامی را انجام امر به معروف و نهی از منکر دانسته است،
یقیناً کسی که گوشه نشینی را اختیار نموده و فرار از اجتماع را بر قرار در برابر مشکلات و انحرافات ترجیع داده است از این عمل نیکو و پسندیده بی نسیب است.
و از طرفی دیگر متخصصینی را میابیم که قلوب شان عاری از ایمان است و شخصیت شان عاری از تقدس؛ چه بسا که این تخصص شان ره به فساد بگراید و جامعه را به هلاکت وادارد. زیرا تقدس و تخصص دو موضوع جدا و لیک ناگسستنی و وابسته به هم اند طوریکه اگر یکی جدا از دیگری تجلا پیدا کند جز گمراهی نتیجۀ را در پی نخواهد داشت.
آری اسلام دین، ایمان و عمل است، دین تقدس و تخصص، دین دنیا و آخرت و دینی است که زندگی دنیوی را سامان میدهد و راه های رضایت خداوند را بیان میکند تا اینکه سعادت دنیا و رستگاری آخرت را نسیبمان کند.
و اسلام آمده است تا بیان دارد که رضایت خداوند صرف در نیایش و تمجید او نیست بلکه هر آن کاری که به نیت رضایت خداوند انجام یابد عبادت است و موجب رضای خداوند. و همۀ فنون و تخصص ها ابزار وسایلی برای خدمت به خلق و مقدماتی برای کسب رضایت خداست و بس.
پس از مغاره ات برخیز و بدان که رضایت خدا در خدمت به خلق نیز نهفته است و در پی اصلاح انحرافاتی باش که ایمانت ترا به مبارزه با آن وامیدارد.
و آن ای هنرمند، هنری زیباتر از "بنده ای خوبی برای خداوند خویش بودن" سراغ ندارم تا ترا بدان رهنمای نمایم پس بدان که تخصص ات را برای رضای خداوند به کار بندی همانا که پاداش اعمال نیکو نزد اوست وبس - یقیناً که او بهترین پاداش دهنده است!
نویسنده: عبدالجمیل "ذهین"
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید